مدت زمان زیادی از معامله فروشگاه اینترنتی دنیای عرب Souq توسط آمازون نمیگذرد. آمازون بزرگترین فروشگاه اینترنتی دنیای عرب را خریداری کرد تا رقیب دیگری را در منطقه تحمل نکند.
اما اینک اژدهای بزرگی از زمین سر برآورده است.
بزرگترین خرده فروش دنیا، وال مارت Walmart اینک قصد دارد فعالیتهایش در زمینه خرده فروشی آنلاین را گسترش دهد.
شهرت دیگر والمارت در ارزان فروشی است. از این جهت رقیبی سرسخت برای آمازون خواهد بود.
در بررسی ترندهای 2018 به موضوع Brick and Mortal یا همان Brick and Click اشاره کرده ام. ترکیبی از فروش آنلاین و آفلاین. موضوع بزرگی که به نظر من حتی موضوعات مهمی چون ROPO (بررسی آنلاین خرید آفلاین)، و Pick Point یا نقاطی در سطح شهر که سفارشات آنلاین را میتوانید سر راه از آنها تحویل بگیرید و حتی Showrooming و Webrooming (که در پست جداگانه ای به آن خواهم پرداخت) را در دل خود جای میدهد.
در این ترکیب خدمات جدیدی که قبلا وجود نداشتند را میتوان خلق کرد. موضوعی که آمازون به موقع متوجه آن شد و دست به ابتکار موجودی به اسم “آمازون گو” Amazon Go زد. فروشگاههای غیر مجازی که به اکانت آنلاین شما متصل هستند و میتوانید اقلام مورد نیازتان را از آنجا برداشته و خارج شوید. هیچ صفی برای صندوق هم وجود ندارد! بردار و برو.
ولی داستان والمارت فرق میکند. وال مارت اساسا و ذاتا بر روی بستر فروش غیر مجازی و مبتنی بر شبکه بسیار بزرگ تامین کنندگان با الگوریتم پیچیده روابط و سفارش دهی از یک سو، و شبکه بسیار بزرگ خرده فروشی و فروشگاههای زنجیره ای خود خلق شده است. اینک افزودن سفارش گذاری آنلاین به این بستر عمیق بال و پر خواهد داد. برای همین هم آمازون که رقیب جدی در سطح بین المللی نداشت دچار دردسر بزرگی شده است. ولی نقطه دلگرم کننده ای وجود داشت و آن اینکه والمارت فقط در آمریکا به خودش مشغول بود.
با خریداری شدن سوق توسط آمازون، توجه ها به این موضوع معطوف شد که آمازون به فکر تقویت حضور منحصر به فرد در بازار خرده فروشی آنلاین است.
و این وسوسه به جان وال مارت افتاد که از مرزهایش خارج شود.
از بزرگترین بازارهای خرده فروشی متمرکز دیگر، چین و هند دو گزینه اصلی بودند. دنیای عرب به عنوان سومین گزینه علیرغم وسعت جغرافیایی اش بازار پر سود تری نیست. گرچه پتانسیل بسیار عظیمی دارد و سرمایه گذاری آمازون روی سوق و تولد Noon نیز به منظور استفاده از این پتانسیل بزرگ ولی خفته است.
فروش آنلاین در هند در مقایسه با چین یا آمریکا بسیار بازار کوچک تری است. سال گذشته ارزش بازار خردهفروشی آنلاین هند ۲۰ میلیارد دلار برآورد شد. حالا برای سال ۲۰۱۹ انتظار میرود ارزش این بازار به ۳۵ میلیارد دلار برسد. درحالیکه چین سال گذشته ۹۳۵ میلیارد دلار و آمریکا ۴۵۹ میلیارد دلار فروش آنلاین داشته اند. بر اساس تحقیقات شرکت Forrester ارزش بازار خردهفروشی هند چیزی بالغ بر ۸۰۰ میلیارد دلار در سال برآورد میشود و انتظار میرود این ارزش طی دو سال آینده به یک تریلیون دلار برسد.
در هند بزرگترین فروشگاه اینترنتی فلیپ کارت است. در سال ۲۰۰۷ دو کارمند سابق آمازون فلیپ کارت را راهاندازی کردند و تاکنون میلیاردها دلار سرمایهگذاری جذب کرده است. فلیپ کارت سهامداران اصلی اش بانک ژاپنی SoftBank و شرکت Tiger Global هر کدام با 20% سهام هستند و برای 60% بقیه تقریبا والمارت به توافق نزدیکتر است.
والمارت هرچند رقیب خرده فروش غیر مجازی آمازون محسوب میشود اما در خود آمریکا سرمایهگذاری عظیمی در زمینه فروش آنلاین محصولات نیز انجام داده است و اکنون با خرید فلیپ کارت جبهه جدیدی مقابل آمازون باز میکند. خود والمارت در بازار هند هم حضور داشت، اما رشد آن بسیار کند بود و سالها بود با استارتاپهای مختلف هندی از جمله snapdeal.com که یک رقیب بزرگ در این بازار است مشغول مذاکره بود که ناگهان به سمت خرید فلیپ کارت خیز برداشته است.
سهامدار ژاپنی فلیپ کات تمایلی به فروش سهامش ندارد ولی 20% دوم معامله خواهد شد. چنین به گوش میرسد که سرمایه گذاری دو و نیم میلیارد دلاری شرکت ژاپنی پس از معامله به 4 میلیارد دلار برسد. به گزارش بلومبرگ شرکت Napster آفریقای جنوبی به دنبال هر دو این 20% سهامها میباشد. مایکروسافت و eBay دیگر سهامداران فلیپ کارت میباشند.
وال مارت قصد دارد با افزودن 60% سهم فلیپکارت به 80% سهم، معامله 12 میلیارد دلاری را جوش بزند و مالک این شرکت 20 میلیارد دلاری شود. این معامله ممکن است تا پایان اردیبهشت ماه سال 1397 جوش بخورد.
اما آمازون هم بیکار ننشسته است و وارد معامله شده است تا وال مارت را در این معامله ناکام کند. آمازون به سرعت در فلیپ کارت به زمین می آید و تلاش می کند تا حداقل بتواند دستاورد معامله Walmart را از بین ببرد زیرا این امر موجب تقویت رقیب هند خواهد شد. بخصوص که والمارت دهها سال تجربه در لجستیک خرده فروشی دارد و این به تنهایی قدرت وال مارت و در عین حال خطر بزرگی برای رقبا محسوب میشود. انتظار میرود فلیپ کارت که عمدتا روی بازار تجارت الکترونیکی تجربه دارد با این معامله به جز پول تجربه مدیریتی از راه اندازی فروشگاههای فیزیکی را نیز از والمارت دریافت کند.
هرچند که آمازون به تنهایی در هند حضور دارد و بیش از 5.5 میلیارد دلار در این بازار سرمایه گذاری کرده است.
در همین حال شرکت آلفابت (شرکت مادر گوگل) نیز قصد دارد در رقابت با آمازون به بخشی از این معامله وارد شود. هدف گوگل که همواره با آمازون دعواها و رقابتهایی داشته جلوگیری از خریده شدن فلیپکارت از سوی آمازون است.
به گزارش آبزرور آمازون پیشنهاد داده است 2 میلیارد دلار بیشتر میپردازد ولی راه به جایی نبرده است.
در مقابلبه گزارش تایمز اف ایندیا، والمارت هم پیشنهاد داده است برای کسب 85% سهام حاضر است 3 میلیارد دلار بیشتر هم بپردازد.
تایم اقتصادی هم در گزارشی پیش بینی کرده است که سهامدار ژاپنی سهامش را واگذار کند.
اقدام والمارت در خرید فلیپکارت یک اقدام دفاعی محسوب میشود. هماکنون بازار هند همچنان به فروش سنتی وابسته است و خرید و فروش آنلاین بخش کوچکی از این بازار را شامل میشود. مدیر مالی والمارت اخیرا گفته بود که بازار هند طی ۱۰، ۲۰ یا ۳۰ سال آینده رشد و فرصت زیادی ایجاد میکند و حضور در این بازار در کنار بازار آمریکای شمالی و چین یک کلید رشد برای والمارت است. والمارت هماکنون ۲۱ فروشگاه در هند دارد و برنامه آن بازکردن ۵۰ فروشگاه دیگر در این کشور است.والمارت نخستینبار در سال ۲۰۰۹ وارد بازار هند شد.
